Wat was een Magic Quadrant ook al weer?

De iconische Magic Quadrants van Gartner komen in menige PowerPoint bij een softwareselectie voorbij. Voor wie denkt: “hoe zat het ook al weer?”, een uitleg in een paar zinnen. Gartner is een Amerikaans IT-onderzoeksbedrijf. Zij brengt de markt voor IT-oplossingen in kaart en deze research wordt samengevat in compacte 2-bij-2-matrix. Op de horizontale as staat de ‘completeness of vision’ en op de verticale as ‘ability to execute’. Zo ontstaan vier kwadranten waarin de oplossingen als stippen worden gepositioneerd. Gartner produceert op dit moment alles bij elkaar een kleine 150(!) van dit soort kwadranten. Binnenkort verschijnt er weer een Magic Quadrant dat voor financials van belang is: het Magic Quadrant voor Strategic Corporate Performance Managementoplossingen.

Een kritische blik is wel eens nodig

Veel bedrijven gebruiken de kwadranten als een belangrijke informatiebron in hun technologieselectieprocessen. Op zoek naar een nieuw stuk software voor managementrapportage of plannen en budgetteren? Het Magic Quadrant is een veel gebruikt instrument. Daarom is het goed om eens kritisch naar dit instrument te kijken. Wat is de relevantie van deze kwadranten voor ons? Hoe onafhankelijk zijn ze eigenlijk? Hoe gebruik je ze goed? Kortom: hoe magisch is het magic quadrant nog?

1 – Welke relatie hebben de leveranciers op de shortlist met Gartner?

Gartner heeft twee grote klantgroepen: gebruikers van IT-oplossingen (vaak grotere organisaties) en leveranciers van IT-oplossingen. Aan die laatste categorie zit een scherp randje. Het onderzoek wat Gartner doet om een Magic Quadrant samen te stellen zit solide in elkaar. Het is een transparante methodiek en de analisten benaderen alle leveranciers die voldoen aan de zogenaamde ‘inclusion criteria’. De tijd die een analist aan een leverancier kan besteden is echter beperkt. Dit geldt niet voor leveranciers die klant zijn bij Gartner. Deze partijen kunnen als klant vaker gesprekken plannen met de analisten. Zo kunnen zij, weliswaar indirect, de analisten meer informatie geven en meenemen in de visie achter hun productontwikkeling. Dat frequente contact geeft deze partijen wellicht een beter vertrekpunt. Vanuit de markt is er eerder druk uitgeoefend op analisten zoals Gartner om te publiceren voor welke technologieleveranciers ze werken; helaas zonder resultaat. Gartner is zeker niet uniek in deze dubbele positie, het is dus goed om je bewust te zijn van het businessmodel van analisten en de relaties met leveranciers.

2 – Hoe relevant zijn de uitkomsten van het kwadrant voor financials in Nederland?

Allereerst is het goed om je te realiseren dat Gartner een echte ‘global player’ is. Bij softwareselecties in het financieel werkveld komen soms eisen op tafel die een sterk lokaal karakter hebben. Denk bijvoorbeeld aan een consolidatie-oplossing waarbij je op een typisch Nederlandse manier met je eigen vermogen wilt omgaan. Dit soort lokale requirements kunnen door Gartner niet meegewogen worden. Gartner kijkt vooral naar grote globale lijnen en details, lokaal of niet, komen niet in hun research aan bod.

3 – Wat zijn de details achter het kwadrant?

Het Magic Quadrant is geboren in een tijd dat PowerPoint nog niet eens mainstream was. De eerste versies verschenen op overheadprojectoren (voor de jongere lezers: vraag even aan een oudere collega of ze makkelijk kunnen uitleggen wat dat ook al weer was…). Het feit dat het Magic Quadrant al zo lang overleefd, heeft vast en zeker te maken met haar eenvoud. Een fors stuk research wordt platgeslagen in één simpele afbeelding. Heerlijk natuurlijk, maar ook gevaarlijk. In veel organisaties blijft men hangen in het ‘simpele plaatje’ en wordt de achterliggende research niet gelezen. Dat is doodzonde, want wie zegt dat alle criteria die achter die mooie positie van die ene oplossing schuilen nou wel zo relevant voor jouw organisatie zijn? Of mooi dat een oplossing nu goed scoort, maar wellicht is een oplossing die net wat minder scoort wel aan een enorme opmars bezig. De simpele 2-bij-2-matrix schiet te kort om dit soort inzichten te geven. In de animatie die we bij dit artikel hebben opgenomen, hebben we eens een aantal opvolgende Magic Quadrants achter elkaar gezet om de ontwikkeling in de tijd te laten zien.

Zo zijn er veel meer mogelijkheden om de inzichten beter te visualiseren en keuzes beter te ondersteunen. Gartner biedt overigens zelf ook mogelijkheden voor beperkte interactieve visualisatie voor haar klanten. We merken in de praktijk dat opvallend weinig organisaties dat weten en er gebruik van maken.

Dus is het Magic Quadrant nog magisch?

Het Magic Quadrant is een goed stuk gereedschap. Er zit solide research achter die je niet kunt laten lopen. Het is echter een te smalle basis om keuzes op te maken. Verstand van de lokale markt en echte hands-on ervaring met oplossingen zijn onmisbaar om het instrument goed te kunnen gebruiken en de resultaten te kunnen duiden.