Bestaan onze banen in 2030 nog?
Wat denk jij?
Van de 182 deelnemers aan de Finext Wake Up! 2017 denkt 27% dat hun huidige baan over 20 jaar niet meer bestaat. Wat denk jij? Laat het ons weten!
De mening van Martin Ford is duidelijk. Hij heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de gevolgen van de robotisering. Hoe beïnvloeden de ontwikkelingen onze banen en hoe kunnen we hierop anticiperen? We stellen hem 5 vragen over de impact van automatisering:
1. We hebben al veel vaker technologische ontwikkelingen gezien, bijvoorbeeld tijdens de industriële revolutie of de opkomst van de automatisering in de jaren ‘50. Waarom is het nu anders?
Wereldwijd zien we een duidelijke trend dat er minder arbeidsuren nodig zijn voor dezelfde output. Dit komt door drie verschillende ontwikkelingen. Ten eerste geldt de Wet van Moore – die stelt dat de snelheid van hardware elk jaar verdubbelt – nu ook voor software. De snelheid van de ontwikkelingen is uitzonderlijk.
De tweede trend is machine learning; machines beginnen te denken. Niet zoals een mens denkt, maar ze kunnen wel patronen herkennen en zaken ontdekken. Dit is iets totaal anders dan computers veel rekenkracht laten gebruiken; veel van onze aannames over wat mogelijk is kunnen overboord.
Het derde belangrijke aspect is dat het gaat om technologie die breed zal worden ingezet. Het beperkt zich niet tot een bepaalde sector of een bepaald deel van het bedrijfsproces, maar zal door alle organisaties worden ingezet. Zie het als de opkomst van elektriciteit; er is inmiddels geen organisatie meer die overweegt om zonder te werken.
2. Bestaat de financiële afdeling nog in 2030?
Zeker, maar in een totaal andere vorm. Finance blijft belangrijk, ongeacht wie het werk doet. Er zullen wel minder mensen werken, veel werk zal geautomatiseerd zijn. We verwachten dat automatisering de grootste impact zal hebben op repeterende en voorspelbare taken. Daarbij gaat het niet alleen om administratieve taken, die zijn al veelal geautomatiseerd, maar ook om taken als rapporteren of maandelijks dezelfde analyses opstellen. Zodra iemand anders het werk op dezelfde manier zou kunnen doen, is de kans groot dat het door robots overgenomen wordt. Om als financial relevant te blijven, moet je met nieuwe ideeën kunnen komen. Focus op het ontwikkelen van vaardigheden als creativiteit en het aangaan van interpersoonlijke relaties.
3. In je boek beschrijf je de ‘perfecte storm’, een crisis die ontstaat als verschillende ontwikkelingen tegelijkertijd plaatsvinden. Hoe kunnen organisaties zich hierop voorbereiden?
Er speelt veel tegelijkertijd. Naast technologische ontwikkelingen moeten we ook omgaan met de gevolgen van de klimaatveranderingen en een migratiecrisis. Dat heeft impact op de politiek; het is lastig om het klimaat op de politieke agenda te zetten als mensen zich zorgen maken over hun baan. We moeten een holistische benadering zoeken om de perfecte storm het hoofd te bieden. Sommige organisaties stellen een speciale Executive aan om hierover na te denken. Ik vind dat een goed idee; het gaat niet om de specifieke veranderingen in bijvoorbeeld finance, maar om de hele organisatie.
4. Vind je dat robots belasting moeten betalen?
We moeten zeker iets doen rondom belastingen, maar dat hoeft niet bij robots vandaan te komen. Ten eerste is het lastig om te definiëren wat een robot precies is. Daarnaast willen we de technologische ontwikkelingen niet stoppen, maar er op anticiperen.
Een idee dat hierbij kan helpen is het basisinkomen. Hierbij krijgt iedereen een vast inkomen, ongeacht of je werkt of niet. We kunnen dan profiteren van het ‘Peltzman effect’, dat stelt dat mensen meer risico nemen als de veiligheid toeneemt. Neem speeltuinen; deze zijn veiliger zijn geworden, maar het aantal gewonden neemt niet af. Dat komt doordat kinderen in een veilige speeltuin meer risico durven te nemen. Het basisinkomen werkt als een veiligheidsnet, waardoor mensen eerder geneigd zijn om een eigen bedrijf te beginnen of van baan te wisselen.
5. Welk advies heb je voor finance managers en controllers?
Omarm de nieuwe technologieën. Het heeft geen zin om ze te ontkennen; robots worden net zo gewoon als elektriciteit. Verdiep je in de mogelijkheden en ontdek bijvoorbeeld wat ‘deep learning’ betekent. Dan blijf je vooroplopen en kun je de weg wijzen in de nieuwe wereld die ontstaat.
Bedenk vervolgens wat deze ontwikkelingen betekenen voor jou, je baan en je organisatie. Denk na wat het betekent om je team in te krimpen. Zorg er tegelijkertijd voor dat zo veel mogelijk mensen de transitie kunnen maken van voorspelbare, repeterende taken naar creativiteit en interpersoonlijke vaardigheden.
